Je eigen cipier

Eigenlijk schaam ik me om toe te geven dat ik de laatste tijd zo gewend geraakt aan schrijven met behulp van ChatGPT, dat ik nu weer de neiging heb om Chat te raadplegen. Alsof ik vergeten ben hoe ik zelf een verhaal kan opbouwen. Alsof ik het proces van mijn gedachten ordenen heb uitbesteed, brainrot heb toegelaten en dat mijn brein nu liever een snel dopamineshot wil dan rustig de tijd nemen. Dat verhaaltje vertel ik mezelf en daar vind ik wat van. En precies deze gedachten klikte met een gesprek uit de podcast die ik vanmorgen luisterde.

Een vraag uit de 365 podcast

Het was de 365 podcast van David en Arjan. In deze aflevering bespraken ze de vraag die ‘zusje van zus’ schriftelijk stelde of ze de afgelopen jaren wel had kunnen rouwen. Haar zus werd ruim dertig jaar geleden op gruwelijke wijze vermoord door haar echtgenoot (de zwager van zusje), die zich vervolgens zelf van het leven beroofde. Afschuwelijk natuurlijk. Nu, vierendertig jaar later zit zusje nog altijd gevangen in een kluwen in haar hoofd en lijf van angst, ongeloof en verdoving. En dan de vragen: Waar rouwt ze nu eigenlijk om? Mag ze boos zijn? Mag ze ook rouwen om de dader? Ze voelt zich vaak alleen met haar verhaal.

De gevangenis van verhalen

Wat David en Arjan als antwoord schetsen, is dat haar normerende vragen (is dat wel normaal, mag ik dit of dat wel), gedachten en overtuigingen haar vasthouden in haar verhaal en tegenhouden om te rouwen. Het verhaal houdt haar vast, als een cipier die haar geen vrijheid gunt.

Doen we dat niet allemaal?

En ik dacht: wat zusje van zus ervaart, doen we allemaal in ons eigen leven op onze eigen manier ook. We bouwen een verhaal om ons heen en geloven erin. Zoals ik mezelf vertel dat ik pas iets voorstel als ik zelf een blog kan schrijven. Zo’n verhaal voelt vertrouwd, want we hebben het onszelf al lang en vaak verteld, maar houdt ons vaak juist gevangen. Schuldgevoel, frustratie en normen zijn de tralies die we zelf hebben gecreëerd.

Het pijnlijke maar bevrijdende inzicht is dit: als jij je gevangenis zelf hebt gebouwd, kun je hem ook zelf weer afbreken door je verhaal los te laten.

Moed om los te laten

Loslaten klinkt makkelijk, maar vraagt moed. Want zonder verhaal voelt je je kaal, leeg, alsof je je houvast mist. Maar juist daar ontstaat ruimte. Ruimte om adem te halen, om jezelf zachter te bekijken, om niet langer te hoeven voldoen aan een onhaalbare norm. Want je bent niet je verhaal. En je hoeft er dus niet in te geloven.

Een vraag aan jou

Welk verhaal vertel jij jezelf telkens opnieuw? Herken je de cipier in je verhaal? En wat gebeurt er als je dat verhaal, al is het maar voor een moment, loslaat?

Ik vind het leuk als je terugpraat. Neem contact met me op of laat een reactie achter. Wil je elke week mijn schrijfsel in je tijdlijn op LinkedIn? Volg me of stuur me een connectieverzoek.